Model GROW – sztuka zadawania pytań w coachingu

Coaching to w skrócie proces wspierania uczenia i osiągania rezultatów przez klienta, oparty na skutecznej komunikacji i zasobach. W praktyce znamy wiele podejść czy nurtów prowadzenia procesu coachingowego, jak: 

• skoncentrowanie na rozwiązaniu, 
• podejście w nurcie ericksonowskim, 
• coaching kognitywny 
• coaching prowokatywny. 

Jednak niezależnie od podejścia, jednym z najczęściej stosowanych modeli w coachingu jest GROW. 

 

GROW Coaching – komu jest dedykowany?

Twórcą modelu GROW jest mistrz wyścigów samochodowych, brytyjski pisarz  oraz, co w tym przypadku najważniejsze, twórca coachingu zorientowanego na efektywność – John Whitmore. Coaching osiągnięć wraz ze swym modelem GROW, był głównie dedykowany menedżerom i coachom do pracy z innymi w organizacjach. Z czasem został zaadoptowany do wszelakich form coachingu, zarówno menedżerskiego czy life. Jest także idealnym rozwiązaniem dla menedżerów i coachów pracujących w zespołach, czy dla klientów multigeneracyjnych, gdyż jego uniwersalność sprawdza się w pracy z każdym pokoleniem. 

 

Na czym dokładnie polega model GROW?

Model GROW obejmuje strukturę złożoną z czterech etapów: spotkania czy sesji coachingowej, a każdy etap nosi nazwę pochodną poszczególnym literom akronimu. I tak:  

• „G” – oznacza „goal” – czyli cel, gdzie coach ustala cel lub cele z klientem. W przypadku tego etapu, w praktyce dla jasnego i klarownego określenia celów, często pomocny jest inny akronim, a mianowicie SMART (cel powinien być: skonkretyzowany, mierzalny, osiągalny, ale ambitny i istotny oraz określony w czasie). 
• Litera „R” w modelu GROW, to  „reality” – czyli rzeczywistość, która odwołuje się do aktualnej sytuacji klienta, coach poprzez pytania „sprawdza”, co dzieje się „tu i teraz” w związku z określonym przez klienta celem. 
• „O” pochodzi od „opportunity” – co tłumaczymy jako możliwości i jest to etap kreowania możliwości działania, generowania opcji działania, które zbliżają klienta do realizacji określonego celu. 
• Natomiast „W” ma różne znaczenia, jak: „will” – czyli wola, „wrap up” odnoszące się do działania lub „what next”, które nawiązuje do kolejnego kroku lub „way” czyli droga, jaką klient ma dalej podążać w realizacji celu. Niezależnie od nadania znaczenia literze „W”, ten etap sesji coachingowej odnosi się do podjęcia przez klienta działania, sprawdzenia ewentualnych przeszkód, sposobów ich pokonania czy znalezienia sojuszników. 

Model GROW w coachingu trzeba “przechodzić” krok po kroku!

W przypadku prowadzenia sesji metodą GROW, ważne jest, aby etapy przechodzić w odpowiedniej kolejności i zadbać, aby klient doświadczył każdego z nich. Pierwsze trzy etapy są przeznaczone na rozwijanie świadomości klienta, poszerzania jego perspektywy widzenia sytuacji, uzmysłowienia kierunków działania. Czwarty etap modelu GROW to zobowiązanie klienta do podjęcia działania. 

 

Model GROW – pytania, które trzeba zadać

Najsilniejszym, a zarazem najbardziej podstawowym narzędziem każdego procesu coachingowego jest umiejętność zadawania mocnych pytań. W przypadku techniki GROW, jego największą siłą jest sztuka zadawania pytań na każdym z etapów. 

Model GROW – przykłady pytań na pierwszym etapie

W pierwszej kolejności, pytania w coachingu zmierzają do uzgodnienia omawianych tematów, ustalenie celów długoterminowych, krótkoterminowych czy uzgodnienie konkretnych wyników. Przykładowymi pytaniami na tym etapie mogą być:  

• Co chcesz osiągnąć? 
• Jaki jest Twój cel?
• Na ile ten cel jest dla Ciebie istotny? (np.: biorąc pod uwagę skalę od 1 do 10)
• Po czym poznasz, że ten cel osiągnęłaś/eś?
• Ile czasu dajesz sobie na realizację tego celu?
• Kiedy chcesz go osiągnąć?
• Co chciałbyś osiągnąć w trakcie naszej rozmowy?
• Co chciałbyś czuć na koniec naszej rozmowy/sesji/ procesu?
• Jakie korzyści przyniesie Ci osiągnięcie tego celu?
• Co możesz stracić realizując ten cel?

Model GROW – pytania, z których można skorzystać na drugim etapie

Na etapie “rzeczywistości”, warto zastosować pytania dotyczące weryfikacji aktualnej rzeczywistości i już poczynionych działań – należy odrzucić historie niepowiązane z aktualną sytuacją klienta. Dobre pytania na tym etapie metody GROW, to:

• Co dzieje się w tym momencie?
• Jak jest teraz?
• Jakie działania już podjąłeś?
• Co zazwyczaj działa w takich sytuacjach?
• Co zyskujesz z tego, jak jest teraz?
• Jak inni reagują na tą sytuację?
• W jaki sposób wpływa to na inne sfery Twojego życia?
• Jakimi środkami dysponujesz teraz – (np.: umiejętności, czas, entuzjazm)?
• Co/ kto jeszcze pomogłoby zrealizować Ci ten cel?

 

GROW coaching – praktyczne pytania na etapie “możliwości”

Kiedy wraz z klientem coach poszukuje “możliwości”, zadaje silne pytania związane z dostępnymi opcjami i możliwościami klienta, zachęca go do poszukiwania rozwiązań i poszerza jego perspektywę. Dobrymi pytaniami w coachingu na tym etapie mogą być: 

• Co możesz zrobić, aby osiągnąć cel?
• Jakie widzisz inne możliwości dojścia do celu?
• Jakie kroki możesz podjąć?
• Kto mógłby Ci w tym pomóc?
• Które z rozwiązań najbardziej ci odpowiada?
• Co by się stało, gdybyś nic nie zrobił?
• Co się musi wydarzyć, abyś mógł zrealizować ten cel?
• Jakie etapy pracy możesz sobie wyznaczyć? 

 

Model GROW w coachingu – pytania i przykłady na ostatni etap

Na ostatnim etapie modelu GROW, klient otrzymuje silne pytania związane z ustaleniem przypuszczalnych przeszkód, poszczególnych etapów realizacji czy pierwszych kroków. Najbardziej pomocnymi pytaniami będą:

• Jakie będzie Twój pierwszy krok?
• Od czego zaczniesz swoje działania?
• Co skłania Cię do takiego wyboru?
• Co możesz zrobić małego, aby pójść do przodu?
• Co może Ci przeszkodzić w realizacji tego celu?
• Co może Cię dodatkowo zmotywować do  osiągnięcie celu?
• Jaki będzie Twój kolejny krok?

 

Coaching – model GROW w wersji zmodyfikowanej

Model GROW bywa modyfikowany poprzez dodawanie do akronimu dodatkowych liter. Taka sytuacja ma miejsce w przypadku: 

• T-GROW, gdzie litera „T” oznacza temat sesji.
• I-GROW, litera „I” oznacza „issue”, czyli zagadnienie, sprawa, z którą przychodzi klient.
• RE-GROW, w tym przypadku „R” oznacza „review”, czyli przegląd, a „E” to evaluation, czyli ocena. 

Ten ostatni rodzaj techniki GROW, czyli RE-GROW jest szczególnie przydatny, gdy klient realizuje różnego rodzaju zadania pomiędzy sesjami. W pierwszym kroku coach razem z klientem dokonują podsumowania tego, co wydarzyło się od ostatniej sesji i ocenią zmiany, jakie nastąpiły pomiędzy spotkaniami. Ten rodzaj akronimu jest idealny dla pokolenia C/Z, które lubi częste informacje zwrotne i nadzorowanie procesu. Niezależnie od wyboru akronimu model GROW, jest jednym z najbardziej użytecznych modeli coachingowych. Sprawdza się do wykorzystania niezależnie od rodzaju coachingu, a jego przejrzysta formuła daje poczucie bezpieczeństwa nawet mało doświadczonym coachom.

Autor: Aleksandra Stankiewicz Leader Sheep